Etap projektu

W dniu 5 kwietnia 2023 roku Premier, w imieniu Rady Ministrów, złożył do Parlamentu projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Za projektem ustawy zagłosowało aż 442 posłów. 7 lipca Sejm odrzucił poprawki Senatu. Ustawa została podpisana przez Prezydenta 25 lipca 2023 roku.

Cel ustawy

to wyeliminowanie niekorzystnej sytuacji wynikającej z obowiązku uiszczania corocznych opłat za użytkowanie wieczyste, niepewności co do zmian ich wysokości, czy co do przedłużenia okresu obowiązywania danej umowy. Zmiany mają ułatwić prowadzenie działalności gospodarczych.

Nowe proponowane rozwiązania:

1. Użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej będzie mógł wystąpić, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, z żądaniem sprzedaży nieruchomości na jego rzecz. Żądanie sprzedaży nieruchomości nie przysługuje:

• jeżeli nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po dniu 31 grudnia 1997 r.,
• jeżeli użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste,
• w odniesieniu do gruntów położonych na terenie portów i przystani morskich w rozumieniu ustawy o portach i przystaniach morskich,
• jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych,
• w odniesieniu do nieruchomości gruntowej niezabudowanej.
• wobec gruntów Skarbu Państwa powierzonych Agencji Mienia Wojskowego.

2. Sprzedaż nieruchomości będzie dokonywana zgodnie z cenami ustalonymi w ustawie. W sytuacji, gdy prawo własności gruntu należy do:

• Skarbu Państwa – cena wyniesie, przy płatności jednorazowej, 20 opłat rocznych. W przypadku płatności ratalnej cena wyniesie 25 opłat rocznych.
• Samorządu terytorialnego – cenę ustala się w wysokości nie niższej niż 20 opłat rocznych i nie wyższej niż wartość nieruchomości gruntowej określona na dzień zawarcia umowy sprzedaży.

Jeżeli w dniu wystąpienia z żądaniem zawarcia umowy nie obowiązywała opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej albo toczy się postępowanie w sprawie aktualizacji stawki procentowej opłaty rocznej, to właściwy organ ustali cenę przyjmując stawkę procentową zgodnie z zasadami ogólnymi ustalania stawek procentowych określonymi w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

3. Rady oraz Sejmiki będą miały 4 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy aby określić, w drodze uchwały, szczegółowe warunki sprzedaży nieruchomości gruntowych na rzecz ich użytkowników wieczystych albo wyżej wymienione organy zobowiążą organ wykonawczy do indywidualnego określania warunków w drodze zarządzenia. Jeżeli ww. uchwały nie zostaną podjęte, to warunki sprzedaży będą odbywały się jak dla gruntów będących we własności Skarbu Państwa.
4. Właściwy organ udziela na wniosek bonifikaty w wysokości 90% od ceny nieruchomości w wypadku, gdy nieruchomość gruntowa, stanowiąca własność Skarbu Państwa, jest sprzedawana osobie fizycznej:

• W stosunku do której orzeczono niepełnosprawność:
  • w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub
  • przed ukończeniem 16 roku życia lub
• zamieszkującej, w dniu wystąpienia z żądaniem sprzedaży, z osobami o których mowa powyżej, będącej opiekunem prawnym lub przedstawicielem ustawowym tych osób, lub
• będącej członkiem rodziny wielodzietnej w rozumieniu ustawy o Karcie Dużej Rodziny i uprawnionej do posiadania Karty Dużej Rodziny.

Rady oraz Sejmiki określą, w drodze uchwały, warunki udzielania bonifikat i wysokość stawek procentowych dla nieruchomości należących do jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z nowelizacją przepisy proponowanej ustawy będą stosowane z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej. Udzielenie pomocy publicznej wymaga spełnienia warunków udzielenia pomocy de minimis.

Korzyści i słabe strony

Korzyści:

• większa stabilizacja w prowadzeniu biznesu przez przedsiębiorców;
• ograniczenie kosztów opłat za użytkowanie wieczyste,
• ograniczenie niepewnych zmiennych finansowych w organizacjach,
• wzmocnienie praw do gruntu, co ma stanowić zachętę dla  przedsiębiorców do podejmowania inicjatywy i działań na gruntach oddanych w użytkowanie wieczyste.

Słabe strony:

• zakres regulacji może być ograniczony z uwagi na koszty: konieczność zapłaty  ceny wykupu nieruchomości wraz z wszelkimi towarzyszącymi temu kosztami.

Następstwem wprowadzonych zmian będą niewątpliwie przyrosty w budżetach samorządów, co może przełożyć się na wzrost lokalnych inwestycji w jednostkach samorządu terytorialnego.

Bądź na bieżąco i subskrybuj nasze treści

W razie pytań lub wątpliwości, autorzy niniejszego Alertu prawnego, pozostają do Państwa dyspozycji: