Podatkowa strona nieruchomości. Cykliczny newsletter dla branży RE.

Możliwe jest zaliczenie do KUP nieściągalnych wierzytelności z tytułu jakichkolwiek rodzajów udzielonych przez bank gwarancji (nie tylko z tytułu kredytów i pożyczek) – takie stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 9 marca 2022 r. o sygn. II FSK 1553/19).

NSA stwierdził, że gwarancje, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. c ustawy o CIT, mogą być udzielane nie tylko w związku z kredytem czy pożyczką, ale także dla jakiegokolwiek innego celu, aby odpisane w związku z tymi gwarancjami wierzytelności nieściągalne mogły być uznane za KUP. Zgodnie z wykładnią językową wskazanego przepisu, zawarte w nim sformułowanie „spłaty kredytów i pożyczek” odnosi się tylko do wyrazu „poręczeń”, a nie do wyrazu „gwarancji”.

Spłata zadłużenia zabezpieczonego hipoteką na nieruchomości bezpośrednio na rachunek wierzyciela hipotecznego jest przychodem sprzedającego nieruchomość – takie stanowisko wynika z wyroku WSA w Gdańsku z dnia 9 marca 2022 r. o sygn. ISA/GD 1062/21.

Nie możemy opierać się na ogólnych regułach pojęcia przychodu (definitywnego przysporzenia) w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem, ponieważ jak wskazuje art. 14 ust. 1 ustawy o CIT, który jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 12 ust. 1 ustawy o CIT i definiuje pojęcie przychodu z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych, przychodem z owego odpłatnego zbycia jest wartość rzeczy (prawa majątkowego) wyrażona w cenie określonej w umowie, niezależnie od tego komu zostanie ona wypłacona. W konsekwencji spłata zadłużenia zabezpieczonego hipoteką na rzecz wierzyciela hipotecznego jest przysporzeniem dla sprzedającego nieruchomość.

Strata ze zbycia wierzytelności zawierającej niezwróconą przez kontrahenta „kaucję gwarancyjną” wykazaną wcześniej w przychodach przekształcanej spółki może być zaliczona do KUP nowo powstałej sp. z o.o. – takie stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 8 marca 2022 r. o sygn. II FSK 1543/19.

Sprawa dotyczyła przekształcenia działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika w spółkę z o.o. Nowo powstała spółka będzie posiadać uprawnienia do zwrotu kwoty kaucji gwarancyjnej, która została zatrzymana przez kontrahenta podatnika, aby zabezpieczyć należyte wykonanie robót budowlanych. Poprzednik prawny spółki z o.o. ujął wskazaną należność jako przychód należny, w związku z tym przedstawione zdarzenie przyszłe spełnia dyspozycję wskazaną w art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT, który stanowi że do KUP nie zalicza się „strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 12 ust. 1 pkt 7, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny – do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny”. W nawiązaniu do przywołanego przepisu, będzie można zaliczyć do KUP jednoosobowej spółki z o.o. stratę wynikająca ze zbycia ww. wierzytelności.

Przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia powstaje w momencie zawarcia umowy poręczenia, a nie realizacji umowy poręczenia – tak orzekł NSA w wyroku z dnia 9 marca 2022 r. o sygn. II FSK 1615/19.

Spółka stała na stanowisku, że ewentualny przychód powstanie dopiero w momencie realizacji umowy poręczenia. Zdaniem sądu, powstanie przychodu w postaci nieodpłatnego świadczenie następuje już w momencie zawarcia umowy poręczenia. Ponadto, sąd nie przychylił się do kolejnego stanowiska spółki, która twierdziła, że przedmiotowego świadczenia nie da się wycenić oraz nie ma przepisów, które pozwalałyby wielkość tego nieodpłatnego świadczenia ustalić. Ustawa o CIT wskazuje, że „wartość świadczeń w naturze, w tym nieodpłatnych ustala się (…) na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia”. W przedmiotowej sprawie jednoznaczne są wysokość i warunki kredytu, wobec czego ustalenie wartości wynagrodzenia za poręczenie w odniesieniu do konkretnego kredytobiorcy oraz do uzyskanego przez niego kredytu nie powinno stwarzać problemu.

Możliwe jest dokonanie korekty VAT błędnie wykazanego na fakturze uznanej za pustą, jeśli organ podatkowy w sposób ostateczny odmówił odbiorcy faktury prawa do odliczenia – tak wynika z uzasadnienia ustnego wyroku WSA w Łodzi z dnia 9 lutego 2022 r.

WSA ocenił, że jeśli organ podatkowy ostatecznie odmówił odbiorcy „pustej faktury” prawa do odliczenia VAT naliczonego wynikającego ze spornej faktury, to ryzyko uszczuplenia dochodów podatkowych w związku z odliczeniem przestało istnieć. W konsekwencji organ podatkowy nie może odmawiać korekty VAT błędnie wykazanego na fakturze VAT, gdyż wykracza to poza ramy zapobiegania uszczupleniu dochodów podatkowych, ponieważ nie ma już możliwości ich uszczuplenia.

POBIERZ

Zapisz się do newslettera!

Sign up for the newsletter

Potrzebujesz wsparcia? Masz pytania? Zadzwoń lub napisz.

Małgorzata Wąsowska
Doradca podatkowy / Wspólnik / Head of Tax Practice
+48 691 477 047
malgorzata.wasowska@actlegal-bsww.com

Jakub Świetlicki vel Węgorek
Doradca podatkowy / Starszy prawnik
+48 505 703 768
jakub.swietlicki@actlegal-bsww.com

Szymon Kokot
Doradca podatkowy / Aplikant adwokacki / Prawnik
+48 691 557 507
szymon.kokot@actlegal-bsww.com