Kapitalny komentarz | 25.05.2022 r.

Maj obfitował w niezwykle istotne nowości związane z crowdfundingiem.

17 maja 2022 roku do Sejmu wpłynął nowy projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych, który dostosowuje polskie prawo do przepisów UE dotyczących crowdfundingu.

Biorąc pod uwagę, że wskazane przepisy, w związku z aktualną sytuacją rynkową, zostały zamieszczone w projekcie jednego aktu prawnego wraz z przepisami regulującymi pomoc kredytobiorcom, należy mieć nadzieję, że zostaną one w miarę szybko przeprocesowane.

Natomiast, 19 maja 2022 roku ESMA opublikowała sprawozdanie końcowe na temat zasadności przedłużenia okresu przejściowego określonego w art. 48 Rozporządzenia ECSP.

Poniżej przedstawiamy wybrane najważniejsze zagadnienia, wynikające ze wskazanych regulacji.

Sprawozdanie końcowe ESMA

Dostawcy usług finansowania społecznościowego świadczący usługi wyłącznie na poziomie krajowym korzystają aktualnie z przewidzianego w art. 48 Rozporządzenia ECSP[1] okresu przejściowego trwającego do 10 listopada 2022 roku lub do czasu uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego, w czasie którego mogą kontynuować dotychczasową działalność.

W opublikowanym raporcie końcowym ESMA („Raport”) przedstawiła przesłanki przemawiające za zasadnością przedłużenia wskazanego okresu przejściowego, a także zasugerowała Komisji Europejskiej zbadanie możliwości zastosowania przedłużenia do dostawców usług crowdfundingu działających obecnie wyłącznie na poziomie krajowym, którzy złożyli odpowiedni wniosek o wydanie zezwolenia przed 1 października 2022 r.

W Raporcie ESMA wskazała, że do dnia 22 marca 2022 roku żaden dostawca usług finansowania społecznościowego nie uzyskał zezwolenia na prowadzenie takiej działalności, wydanego na podstawie Rozporządzenia ECSP.

Co więcej, do tego dnia stosowny wniosek złożyło jedynie 15 platform z crowdfundingowej społeczności liczącej około 271 platform. Zdaniem ESMA, wskazana sytuacja może być spowodowana przede wszystkim tym, że sprostanie regulacjom crowdfundingowym wymaga od dostawców usług finansowania społecznościowego przeorganizowania wewnętrznej struktury i procedur, które w obecnym kształcie uniemożliwiają im sprostanie wymogom przewidzianym przez Rozporządzenie ECSP.

Ponadto, ESMA podkreśliła, że w sytuacji braku przedłużenia okresu przejściowego istnieje ryzyko nierozpatrzenia przez właściwe organy państw członkowskich wniosków o udzielenie zezwolenia przed 10 listopada 2022 roku, co wymusiłoby zawieszenie projektów crowdfundingowych trwających na platformach dostawców usług finansowania społecznościowego, przy jednoczesnej konieczności ponoszenia stałych kosztów operacyjnych.

Projekt ustawy crowdfundingowej

Okres przejściowy

Ustawa crowdfundingowa przewiduje odroczenie terminu wejścia w życie zakazu kierowania propozycji objęcia lub nabycia udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością do nieoznaczonego adresata do dnia 9 listopada 2023 r.

Jednocześnie umożliwi do tego dnia kontynuację działalności przez podmioty, które dotychczas prowadziły publicznie dostępny internetowy system informacyjny kojarzący inwestorów z właścicielami projektów ubiegającymi się o finansowanie przedsięwzięć gospodarczych ze środków pochodzących z oferowanych przez nich udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jednocześnie należy wskazać, że okres karencji umożliwi także upowszechnienie formy prostej spółki akcyjnej jako najkorzystniejszej formy prowadzenia działalności przez przedsiębiorców typu start-up i mikroprzedsiębiorców, dla których crowdfunding jest najbardziej optymalnym sposobem pozyskiwania środków finansowych na rozwój prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Elektroniczna forma oświadczeń woli

Zmianą, w porównaniu z poprzednią wersją projektu ustawy crowdfundingowej, jest przepis wskazujący, że oświadczenia woli składane w związku z czynnościami dotyczącymi usług finansowania społecznościowego będą mogły być składane w postaci elektronicznej, jeżeli strony postanowią tak w umowie.

Ratio legis wprowadzenia takiej regulacji jest fakt, że świadczenie usług finansowania społecznościowego będzie miało miejsce za pośrednictwem internetu, czego naturalnym następstwem powinno być umożliwienie opracowywania dokumentów związanych z usługami finansowania społecznościowego oraz składania oświadczeń woli w postaci elektronicznej.

Niewątpliwie istotą wspomnianej normy prawnej jest uznanie oświadczeń woli złożonych w postaci elektronicznej, za równoważne formie pisemnej, także w sytuacji, gdy przepis zastrzega taką formę pod rygorem nieważności.

Co ciekawe, elektroniczna postać oświadczeń woli nie stanowi elektronicznej formy czynności prawnych regulowanej przepisami Kodeksu cywilnego. Jest to lex specialis w stosunku do art. 78¹ § 1 Kodeksu cywilnego. W związku z tym, na potrzeby uznania elektronicznego oświadczenia za ekwiwalentną w skutkach formę wyrażenia woli, nie jest konieczne złożenie na nim kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Jak wskazał projektodawca w uzasadnieniu do projektu, jest to przepis wzorowany na art. 13 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przewidującym składanie elektronicznych oświadczeń woli w związku z dokonywaniem czynności dotyczących obrotu papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi.

Odpowiedzialność za treść arkuszy kluczowych informacji inwestycyjnych

W projekcie ustawy crowdfundingowej wskazano osoby odpowiedzialne za treść arkuszy kluczowych informacji inwestycyjnych oraz zakres tej odpowiedzialności.

Projektodawca przewidział odpowiedzialność właściciela projektu (emitenta), podmiotu sporządzającego daną informację i dostawcy usług finansowania społecznościowego za zgodność informacji zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych ze stanem faktycznym oraz za ich rzetelność, jasność, dokładność, kompletność i niewprowadzanie w błąd.

Emitent jest odpowiedzialny za wszystkie informacje zawarte w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, podmiot sporządzający informacje odpowiada tylko w zakresie, w jakim brał udział w sporządzeniu danej informacji, a dostawca usług finansowania społecznościowego ponosi odpowiedzialność za wszystkie informacje na poziomie platformy.

Co więcej, projektodawca przesądził o solidarnej odpowiedzialności wskazanych podmiotów i zastrzegł, że odpowiedzialności tej nie można ograniczyć lub wyłączyć. Jednakże, możliwe jest zawarcie umowy określającej wzajemne zobowiązania tych podmiotów z tytułu odpowiedzialności.

Na marginesie należy wskazać, że jest to regulacja analogiczna do przepisów art. 22 ust. 4 i 5 oraz art. 98 ust. 6 Ustawy o ofercie publicznej, gdyż arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych pełni podobną rolę, jaką obecnie, w zależności od wielkości oferty publicznej, pełnią prospekt, memorandum informacyjne czy też dokument informacyjny. Intencją projektodawcy jest więc objęcie określonych podmiotów takim samym zakresem odpowiedzialności, niezależnie od zakresu informacji zawieranych w poszczególnych dokumentach.

Zmiany w Ustawie o rachunkowości

Ustawa crowdfundingowa przewiduje zmianę art. 64 ust. 1 pkt 2 Ustawy o rachunkowości, która polega na wprowadzeniu obowiązku badania rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych oraz rocznych sprawozdań finansowych kontynuujących działalność dostawców usług finansowania społecznościowego, tak jak w przypadku jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi.

Co istotne, wskazaną regulacją zostaną objęte między innymi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które świadczą usługi finansowania społecznościowego. Wspomniany przepis wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, co oznacza, że obowiązek poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego obejmie rozszerzony krąg podmiotów już podczas procedowania rocznych sprawozdań finansowych za rok obrotowy 2022.

[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 („Rozporządzenie ECSP”).

Skontaktuj się z naszymi Ekspertami:

Piotr Wojnar

Adwokat / Partner zarządzający

+48 22 420 59 59

piotr.wojnar@actlegal-bsww.com

Łukasz Świątek

Adwokat / Starszy prawnik

+48 22 420 59 59

lukasz.swiatek@actlegal-bsww.com

 Katarzyna Krzykwa

Aplikant adwokacki / Prawnik

+48 22 420 59 59

katarzyna.krzykwa@actlegal-bsww.com