W sobotę 16 maja 2020 r. weszła w życie większość przepisów ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875), zwanej tarczą 3.0. Między innymi w procedurze cywilnej wprowadzono rozwiązania zwiększające możliwość przeprowadzania rozpraw w formie wideokonferencji oraz orzekania na posiedzeniach niejawnych.

Zgodnie z nową ustawą w okresie stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, w sprawach rozpoznawanych według k.p.c.:

• rozprawy przeprowadzane będą w formie wideokonferencji. Dotychczas warunkiem przeprowadzenia posiedzenia jawnego na odległość było przebywanie stron postępowania w budynkach sądów, np. w miastach swojego zamieszkania. Obecnie strony będą mogły uczestniczyć w rozprawie nie wychodząc z domu. Tradycyjne rozprawy będą mogły odbyć się wyjątkowo – w przypadkach, w których ich przeprowadzenie nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nich uczestniczących. Ustawodawca zostawił tutaj duże pole do interpretacji jakie kryteria przyjąć przy ocenie czy przeprowadzenie rozprawy nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nich uczestniczących. Wydaje się, że kryteriami takimi mogą być np. wiek uczestników postepowania, łączna liczba osób mających uczestniczyć w posiedzeniu, etap epidemii itp.;

• jeżeli sąd nie będzie miał możliwości przeprowadzenia wideorozprawy, a przeprowadzenie tradycyjnej rozprawy mogłoby zagrażać zdrowiu uczestników, sąd będzie mógł rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, chyba że któraś ze stron się temu sprzeciwi. Sprzeciw będzie można wyrazić w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. O uprawnieniu do takiego sprzeciwu pouczone zostaną jedynie osoby działające bez profesjonalnego pełnomocnika;

• jeżeli ze względu na szczególne okoliczności prezes sądu tak zarządzi, członkowie składu, z wyjątkiem przewodniczącego i referenta sprawy, będą mogli brać udział w posiedzeniu za pomocą środków komunikacji elektronicznej (czyli będą mogli uczestniczyć w rozprawie z domu), z wyjątkiem posiedzenia, na którym dochodzi do zamknięcia rozprawy;

• w sprawach, w których postępowanie dowodowe zostało już przeprowadzone w całości, sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po uprzednim odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie;

• rozszerzono czasowy zakres zastosowania art. 374 k.p.c. dopuszczając możliwość rozpoznania na posiedzeniu niejawnym apelacji wniesionych przed 7 listopada 2019 r. (chyba że strona wniesie o przeprowadzenie rozprawy lub wnosiła o przeprowadzenie niepodlegającego pominięciu dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania stron). Wniosek o przeprowadzenie rozprawy składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne. W przypadku cofnięcia pozwu, apelacji albo jeżeli zachodzi nieważność postępowania sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym.

W przypadku pytań, zapraszamy do kontaktu:

Piotr Wojnar
Adwokat / Partner Zarządzający
piotr.wojnar@actlegal-bsww.com
+48 602 660 610, +48 22 420 59 59

Barbara Szczepkowska
Radca Prawny / Partner / Co-Head of Bankruptcy and Restructuring Practice
barbara.szczepkowska@actlegal-bsww.com
+48 602 260 127, +48 22 420 59 59

Marek Miszkiel
Radca Prawny / Partner / Co-Head of Bankruptcy and Restructuring Practice
marek.miszkiel@actlegal-bsww.com
+48 603 553 566, +48 22 420 59 59